Vì sao tâm thái có thể thay đổi vận mệnh con người

Phật gia giảng, tướng do tâm sinh, cảnh tùy tâm chuyển. Người có trái tim rộng lớn bao dung, sẽ không cảm thấy khó nạn là bất công đối với mình, không than thân trách phận, không oán Trời hận người, mà giữ tâm thái bình thản nỗ lực học tập, lao động, cải biến hoàn cảnh.

Một người có thể lựa chọn phương thức sống cho mình, lựa chọn sự nghiệp mình thích, lựa chọn nơi mình sống. Nhưng có một điều mà chúng ta không thể lựa chọn được, đó là xuất thân.
Có người xuất thân gia đình phú quý, có người là xuất thân gia đình nghèo khó. Có người xuất thân ở quốc gia văn minh giàu có, nhiều người lại xuất thân ở các quốc gia còn chiến tranh, hỗn loạn. Tuy vậy, tình trạng sinh sống của một người đều có thể thay đổi. Người không có chí tiến thủ sẽ từ giàu có mà sa sút thành nghèo nàn. Người xuất thân nghèo khó nhờ nỗ lực khắc phục gian khổ, cũng sẽ thoát khỏi nghèo đói mà đi đến phú quý, chỉ cần chúng ta có tâm thái tích cực, nỗ lực vươn lên.
Tuổi thơ nghèo khổ thất học của cựu phó tổng thống Mỹ
“Tôi xuất thân từ gia đình nghèo khó” – Thomas Woodrow Wilson cựu phó tổng thống Hoa Kỳ thường nói – “Khi tôi vẫn còn là đưa bé oa oa trong nôi, nghèo khó đã giương cặp mắt hung dữ nhìn tôi. Tôi biết, khi tôi đòi mẹ một lát bánh mỳ trong khi bà không có thì cảm giác như thế nào. Tôi biết gia đình tôi vô cùng nghèo khổ, nhưng tôi không cam chịu. Tôi bảo với mẹ, đợi con lớn, con nhất định sẽ thay đổi tình trạng này bằng nỗ lực của bản thân”.
Mẹ Wilson không đủ khả năng đưa con đến trường học. Khi cậu bé 10 tuổi, cậu rời nhà đi làm người học việc. Wilson mới tý tuổi đầu nhưng rất sẵn lòng làm người học việc, vì nhà máy đó có quy định, làm người học việc thì mỗi năm được hưởng chế độ giáo dục trong trường học một tháng. Cậu làm người học việc 11 năm, không chỉ tận dụng cơ hội mỗi năm được học tri thức văn hóa một tháng, mà còn nhận được thù lao là một con trâu và 6 con cừu.
Nhẫn nại chịu khổ cực, rèn luyện tâm thái và ý chí
Tháng thứ nhất sau sinh nhật lần thứ 21, Wilson lúc đó đã trưởng thành thành một thanh niên, dẫn theo một nhóm người tiến vào rừng sâu rất ít dấu vết con người, để đốn những cây gỗ lớn. “Mình đã trở thành một trang nam nhi đầu đội Trời chân đạp đất, mình phải thay đổi hoàn cảnh sống của mình dựa vào trí tuệ và sự gian khổ của mình” – Wilson tự nói với bản thân mình.
Ngày nào, anh cũng là người đầu tiên thức dậy khi tia sáng đầu tiên xuất hiện. Sau đó anh làm việc liên tục cho đến ánh sao đầu tiên chiếu xuống. Mỗi ngày khi trở về nhà, lê bước chân mệt mỏi trên con đường núi ngoằn ngoèo trải dài như vô tận. Rất nhiều lần, vì bản thân không thể chịu đựng nổi, anh đã bảo các bạn về trước.
Nhưng, lần nào, anh cũng ngoan cường bước tiếp về đến nhà. Anh nói: “Cảm giác thống khổ và sợ hãi đó, thật khó mà miêu tả được, nhưng khi tôi nghĩ đó là để thay đổi tình trạng nghèo khổ của mình, thì đột nhiên lại có thêm sức mạnh, bình thản bước tiếp”.
Khi kết thúc tháng thứ nhất, anh được tiền công là 6 đô la. Anh vui như phát cuồng chạy về nhà báo cho mẹ. Thời đó, 6 đô la đối với gia đình như nhà Wilson mà nói, quả là con số khổng lồ. Mỗi đô la trong mắt Wilson đều lấp lánh ánh bạc như ánh trăng sáng trắng trên bầu trời đêm.
Thành công nhờ sử dụng mấy đô la vào đọc sách
Được mẹ đồng ý, Wilson giữ lại mấy đô la, anh đi hiệu sách mua những quyển sách mà mình thích. Sau đó, anh lại đến thư viện làm thẻ mượn đọc. Anh dùng tất cả thời gian rảnh rỗi ngoài công việc để đọc sách, cứ như người đói khát lao vào biển tri thức mênh mông.
Mùa đông đến, tuyết phủ trắng núi rừng, công việc chặt cây phải dừng lại. Anh đi bộ đến Nedick cách nhà 100 km để học nghề thợ da. Đồng thời ngoài giờ học, anh còn tham gia Câu lạc bộ hùng biện địa phương, tận dụng tri thức mà anh học được, phát huy quan điểm cá nhân đối với chính trị, kinh tế.
Sau một năm, Wilson trẻ tuổi đã nổi danh ở Câu lạc bộ hùng biện địa phương, trở thành người xuất sắc vượt trội. Sau này, mọi người tiến cử anh phát biểu bài diễn thuyết nổi tiếng chống chế độ nô lệ trước Nghị viện của bang. Danh tiếng anh nổi như cồn, trở thành nhà dân chủ nổi tiếng. 12 năm sau, Wilson vừa mới qua sinh nhật lần thứ 33, anh cùng với nhà hoạt động xã hội nổi tiếng Charles, cùng vào Quốc hội.
Ở Quốc hội, anh vẫn sắc sảo mạnh mẽ không gì ngăn cản nổi, trở thành nghị viên nổi tiếng của Hoa Kỳ. Sau này, Wilson tranh cử phó tổng thống thành công, trở thành phó tổng thống trẻ nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
Cảnh tùy tâm chuyển
Wilson xuất thân gia đình bần cùng, ông sinh ra đã là người nghèo khổ, nhưng ông có một con tim không cam chịu nghèo khó, không chịu khuất phục. Được trái tim này soi sáng, ông từng bước thoát khỏi bần cùng, bước lên đỉnh cao của thành công.
Phật gia giảng, tướng do tâm sinh, cảnh tùy tâm chuyển. Một người thất bại, không phải họ không có khả năng hay không có cơ hội, mà bởi tự tâm họ đã nghĩ rằng họ không thể làm được. Hoặc đứng trước khó nạn, cái tâm sợ khó sợ khổ, khiến họ cam chịu khuất phục trước nghịch cảnh. Người có trái tim rộng lớn bao dung, sẽ không cảm thấy khó nạn là bất công đối với mình, không than thân trách phận, không oán Trời hận người, mà giữ tâm thái bình thản nỗ lực học tập, lao động, cải biến hoàn cảnh.
Nhà sáng chế vỹ đại nhất mọi thời đại Thomas Edison đã đúc kết từ chính kinh nghiệm cuộc đời ông rằng: “Thiên tài 1% là tài năng bẩm sinh, 99% là mồ hôi và nước mắt”. Trước khó khăn, khổ nạn, có người sẽ chùn bước, có người sẽ gục ngã, nhưng cũng có người can đảm, dũng cảm bước đi. Như thế, mỗi khổ nạn, mỗi trở ngại trên con đường đời của họ, trái lại, lại có thể rèn luyện cho họ có ý chí kiên cường, có nội tâm bình thản, để chuẩn bị thành tựu lớn hơn trong tương lai.