Trong khuôn khổ khóa thiền Tứ niệm xứ lần 6 tại tu viện Long Hưng ( TP.HCM), Ni sư Tiến sĩ Thích Diệu Hiếu đã có buổi chia sẻ pháp thoại với chủ đề "Tại sao năm uẩn là gánh nặng đối với con người?”.
Bài giảng giúp người nghe nhận ra bản chất thực sự của ngũ uẩn (sắc, thọ, tưởng, hành, thức) – năm yếu tố tạo nên con người, đồng thời cũng là nguồn gốc của khổ đau và chấp thủ.
Nội Dung Chính Của Bài Pháp Thoại
1. Năm Uẩn Là Gì?
Theo lời giảng của Ni Sư Diệu Hiếu, ngũ uẩn chính là sự kết hợp giữa thân và tâm, bao gồm:
- Sắc uẩn – Thân xác, hình tướng vật chất
- Thọ uẩn – Cảm giác, cảm xúc vui buồn, đau khổ hay an lạc.
- Tưởng uẩn – Tri giác, sự nhận biết về thế giới xung quanh.
- Hành uẩn – Những suy nghĩ, thói quen, nghiệp lực của mỗi người.
-Thức uẩn – Nhận thức, ý thức phân biệt của con người.
Con người thường xem năm uẩn là bản thân mình, từ đó sinh ra chấp thủ, bám víu vào sắc thân và tâm thức, mà không nhận ra rằng tất cả đều vô thường, biến đổi.
2. Vì Sao Năm Uẩn Là Gánh Nặng?
Ni Sư Tiến sĩ Thích Diệu Hiếu trích lời Đức Phật để nhấn mạnh: Khi con người còn yêu thích, bám víu vào cuộc sống này, họ không nhận ra năm uẩn là gánh nặng. Nhưng khi già yếu, bệnh tật, mất mát ập đến, họ mới thấy thân này là một gánh nặng thật sự.
Ví dụ minh họa: Một người chồng khi yêu thương vợ say đắm, anh ta sẽ không thấy những khuyết điểm của cô ấy. Dù hàng xóm có nhắc nhở, anh ta vẫn chỉ thấy những gì đẹp đẽ nhất từ người vợ của mình. Cũng giống như vậy, con người khi còn trẻ khỏe, thành công, sung túc thì chỉ thấy vị ngọt của năm uẩn mà không nhận ra sự nguy hiểm ẩn sau nó.
Nhưng khi già đi, bệnh tật xuất hiện, không còn sức khỏe để hưởng thụ, lúc đó con người mới thấy rõ năm uẩn chính là gánh nặng.
Người già yếu không còn được ăn ngon như trước.
Người bệnh tật mất đi khả năng tận hưởng cuộc sống.
Người quyền lực một thời cũng mất hết tất cả.
3. Thấy Được Vị Ngọt Và Sự Nguy Hiểm Của Năm Uẩn
Ni Sư Diệu Hiếu nhấn mạnh rằng:
Vị ngọt của năm uẩn: Là những thú vui trong cuộc sống – tiền tài, sắc đẹp, quyền lực, danh vọng. Đây là điều mà hầu hết con người đều theo đuổi.
✔ Sự nguy hiểm của năm uẩn: Là sự bất toại nguyện, là khổ đau khi những thứ ta yêu thích dần rời xa – tuổi trẻ không còn, sức khỏe suy yếu, địa vị mất đi.
Bài học từ cuộc đời Đức Phật:
Đức Thế Tôn từng sống trong cung vàng điện ngọc, hưởng thụ mọi thú vui trần thế. Nhưng ngài nhận ra rằng tất cả chỉ là giả tạm, và đằng sau vị ngọt của cuộc đời là sự khổ đau, sinh tử luân hồi. Vì vậy, ngài đã từ bỏ tất cả để xuất gia, thực hành khổ hạnh, đạt đến giác ngộ giải thoát.
Bài Học Rút Ra Từ Bài Pháp
Ni Sư Thích Diệu Hiếu nhắc nhở hành giả rằng:
🪷 Chúng ta không thể xem thường thân và tâm, vì nó chính là công cụ để tu tập và tiến đến giác ngộ.
🪷 Chúng ta cần nhìn sâu vào bản chất thật của năm uẩn – không chỉ thấy vị ngọt, mà phải thấy cả sự nguy hiểm bên trong nó.
🪷 Nhận thức đúng đắn giúp chúng ta buông bỏ chấp thủ, sống an nhiên và chuẩn bị cho con đường giác ngộ giải thoát.
Bài pháp thoại này là lời nhắc nhở sâu sắc để mỗi người suy ngẫm về cuộc sống của mình. Nếu bạn quan tâm đến Phật pháp và con đường tu tập, hãy lắng nghe toàn bộ bài giảng để hiểu rõ hơn về năm uẩn và ý nghĩa giác ngộ.
Xem toàn bộ bài pháp thoại tại Tu viện Long Hưng: https://www.youtube.com/watch?v=0DQlVzFWppo
Thông tin: TT-Phật Giáo/Quan Âm Tự
Ý kiến bạn đọc
 Bão số 10 và mưa lũ khiến 26 người chết và mất tích, 44.230 ngôi nhà bị hư hỏng, tốc mái
        Bão số 10 và mưa lũ khiến 26 người chết và mất tích, 44.230 ngôi nhà bị hư hỏng, tốc mái
     TPHCM – NEW YORK
        TPHCM – NEW YORK
     Toàn cảnh hành trình cung thỉnh xá lợi Đức Phật về tôn trí tại chùa Thanh Tâm
        Toàn cảnh hành trình cung thỉnh xá lợi Đức Phật về tôn trí tại chùa Thanh Tâm
     BỨC TÂM THƯ
        BỨC TÂM THƯ
     Chuyện ly kỳ quanh những cây nến cháy 640 năm
        Chuyện ly kỳ quanh những cây nến cháy 640 năm
     Kinh Hiền Ngu bằng thơ lục bát dài nhất Việt Nam
        Kinh Hiền Ngu bằng thơ lục bát dài nhất Việt Nam
     Vĩnh Long: Ban Trị sự GHPGVN tỉnh thăm, sách tấn chư hành giả Ni an cư tại chùa Liên Hoa
        Vĩnh Long: Ban Trị sự GHPGVN tỉnh thăm, sách tấn chư hành giả Ni an cư tại chùa Liên Hoa
     Mỗi tỉnh, thành phố sau sáp nhập chỉ có một Trường Trung cấp Phật học
        Mỗi tỉnh, thành phố sau sáp nhập chỉ có một Trường Trung cấp Phật học
     Ban Trị sự GHPGVN Q.Phú Nhuận họp mặt cuối nhiệm kỳ X (2021-2026)
        Ban Trị sự GHPGVN Q.Phú Nhuận họp mặt cuối nhiệm kỳ X (2021-2026)
     Vấn an Trưởng lão Hòa thượng Thích Như Niệm - Phó Thư ký Hội đồng Chứng minh
        Vấn an Trưởng lão Hòa thượng Thích Như Niệm - Phó Thư ký Hội đồng Chứng minh
     Cà Mau: Trường Trung cấp Phật học trao Bằng tốt nghiệp đến Tăng Ni sinh khóa VI
        Cà Mau: Trường Trung cấp Phật học trao Bằng tốt nghiệp đến Tăng Ni sinh khóa VI
     Xác lập kỷ lục bánh Pizza chay lớn nhất Việt Nam
        Xác lập kỷ lục bánh Pizza chay lớn nhất Việt Nam
     Công đức ăn chay
        Công đức ăn chay
     quán chay cho mùa Phật đản tại TP HCM
        quán chay cho mùa Phật đản tại TP HCM
     Ăn Chay rau Trích kinh Đại Bát Niết Bàn trong phẩm Tứ Tướng Thứ Bảy
        Ăn Chay rau Trích kinh Đại Bát Niết Bàn trong phẩm Tứ Tướng Thứ Bảy
    VẬN ĐỘNG ĐÚC ĐẠI HỒNG CHUNG VÀ TRỐNG BÁT NHÃ QUAN ÂM TỰ Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni PhậtKính bạch Chư Tôn Đức Tăng Ni  Kính thưa Quý Đạo Hữu Phật tử gần xaXuân Ất Tỵ  Nắng giao mùa còn đọng những thềm hoa. Trong cái mênh mang sâu lắng nhịp THƯ NGỎ VẬN ĐỘNG ĐÚC ĐẠI HỒNG CHUNG VÀ...
 Bốn Điều Thuận Lợi  _ Thầy  Thích Pháp Hòa chùa Phước Hải
        Bốn Điều Thuận Lợi  _ Thầy  Thích Pháp Hòa chùa Phước Hải
     Con Đường Tích Đức _ Tạo Phước _ Thầy Thích Pháp Hòa
        Con Đường Tích Đức _ Tạo Phước _ Thầy Thích Pháp Hòa
     Mật Tông Có Phải Là Tà Giáo Không  vấn đáp   Thầy Thích Pháp Hòa
        Mật Tông Có Phải Là Tà Giáo Không  vấn đáp   Thầy Thích Pháp Hòa
     Một chút nóng giận, cả đời hối hận   Thầy Thích Pháp Hòa
        Một chút nóng giận, cả đời hối hận   Thầy Thích Pháp Hòa
     Để tâm và quan tâm là chìa khóa giữ gìn hạnh phúc   Thầy Thích Pháp Hòa
        Để tâm và quan tâm là chìa khóa giữ gìn hạnh phúc   Thầy Thích Pháp Hòa
     Đừng Đi Chùa Nếu Chưa Biết Điều Này quan trọng _ Thầy Thích Pháp Hòa
        Đừng Đi Chùa Nếu Chưa Biết Điều Này quan trọng _ Thầy Thích Pháp Hòa
     Sống đúng đạo, may mắn tự khắc đến   Thầy Thích Pháp Hòa
        Sống đúng đạo, may mắn tự khắc đến   Thầy Thích Pháp Hòa
     Thiền, Nghệ thuật đốt nhang và trà đạo
        Thiền, Nghệ thuật đốt nhang và trà đạo
     Trà Đạo Nhật Bản – Lịch sử hình thành và trường phái
        Trà Đạo Nhật Bản – Lịch sử hình thành và trường phái
     Thiền trà nghi lễ tổ chức rất trang nghiêm
        Thiền trà nghi lễ tổ chức rất trang nghiêm