Nghi lễ tâm linh truyền thống Phật giáo - lễ niêm đàn, kiết giới già-lam
 
Từ 6 giờ sáng, nghi lễ tâm linh truyền thống Phật giáo - lễ niêm đàn, kiết giới già-lam và cung thỉnh Phật an vị đã được cử hành trang nghiêm và thiêng liêng. Trưởng lão HT.Thích Trí Quảng, Phó Pháp chủ kiêm Giám luật HĐCM, Trưởng BTS GHPGVN TP.HCM niêm hương bạch Phật. HT.Thích Minh Thông kiết giới, TT.Thích Lệ Trang sám chủ, cùng Ban Nghi lễ với sự tham dự cầu nguyện của chư giáo phẩm, Tăng Ni và đông đảo Phật tử đến đảnh lễ.

8 giờ sáng, lễ hành chánh được cử hành trọng thể tại giảng đường lớn, với sự hiện diện của Trưởng lão HT.Thích Trí Quảng, cùng chư tôn đức giáo phẩm HĐCM: Trưởng lão HT.Thích Đức Nghiệp, Phó Pháp chủ; HT.Thích Như Niệm, HT.Thích Giác Tường, đồng Ủy viên Thường trực; HT.Thích Tịnh Hạnh, HT.Thích Như Tín, HT.Thích Giác Hà, đồng Thành viên HĐCM, Chứng minh BTS Phật giáo TP.HCM.
Niêm hương Tam bảo, cung thỉnh Phật an vị
 
HT.Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch HĐTS; HT.Thích Thiện Pháp, Phó Chủ tịch Thường trực HĐTS kiêm Trưởng ban Tăng sự T.Ư; chư vị Phó Chủ tịch: HT.Thích Thiện Tâm, HT.Thích Thiện Tánh cùng chư vị giáo phẩm Trưởng các Ban, Viện T.Ư; Ban Thường trực BTS GHPGVN, Trưởng BTS Phật giáo các quận, huyện và Phân ban Ni giới.

HT.Yoshimizu Daichi, nguyên Hội trưởng Hội Phật giáo Tịnh độ tông Nhật Bản, Chứng minh Hội Phật tử Việt Nam tại Nhật Bản, một vị giáo phẩm gắn bó với nhiều hoạt động của Việt Nam cũng đã về hiện diện tham dự.

Ông Lê Thanh Hải, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy TP.HCM cùng đại diện lãnh đạo các cơ quan Trung ương Ủy ban MTTQVN, Cục An ninh đối nội – Bộ Công an phía Nam, đại diện lãnh đạo các cơ quan chức năng TP.HCM, huyện Bình Chánh và xã sở tại hiện diện tại buổi lễ.
Chư tôn giáo phẩm sái tịnh
 
TT.Thích Thiện Quý, Phó Trưởng ban kiêm Chánh Thư ký BTS GHPGVN TP đọc diễn văn khai mạc của Ban Tổ chức, TT.Thích Quang Thạnh, Phó Thư ký kiêm Chánh Văn phòng BTS Phật giáo TP đã báo cáo về quá trình xây dựng lại của Phật Cô Đơn.

Theo đó, nhân duyên thù thắng từ sự phát tâm mong muốn tạo dựng ngôi Tam bảo làm chỗ nương tựa tâm linh để đồng bào noi gương đạo đức kiến tạo đời sống yên ổn, năm 1955, cư sĩ Ngô Chí Bình đã phát nguyện cúng dường khu đất rộng chừng 30 héc-ta của gia đình, lập nên ngôi chùa Thanh Tâm với ý nghĩa “nhắc nhở cho lòng người trong sạch mỗi khi vào chùa chiêm bái”. Lễ an vị Phật lần đầu tiên cử hành vào ngày 12-7-1956, Ni sư Pháp Quang - từ núi Tô, Châu Đốc, hành giả chuyên trì tụng kinh Pháp hoa, được thỉnh về coi sóc và hướng dẫn Phật tử tu học nơi đây.
 
Ngôi chùa Thanh Tâm đơn sơ ban đầu gắn liền với hạnh nguyện của Ni sư Pháp Quang và cư sĩ Ngô Chí Bình
 
Ngày 25-8-1961, an vị tôn tượng Đức Phật Thích Ca cao 4,8m, nặng khoảng 4 tấn do Hội Phật học Nam Việt tùy hỷ hiến cúng, tôn trí trên Phật đài có kiến trúc hình bát giác, cao 3m. Từ đó, ngôi chùa Thanh Tâm có thêm tên gọi “Bát Bửu Phật Đài”.

Trong thời chiến tranh, chùa Thanh Tâm bị thiêu rụi, chỉ còn kim thân Đức Phật lộ thiên tọa trên Phật đài không bị tổn thương giữa những làn bom đạn. Dân di tản, nơi đây không bóng người, chỉ duy Đức Phật vẫn ở đó, từ 1976 người dân truyền miệng và chùa Thanh Tâm có thêm tên gọi gần gũi: chùa “Phật Cô Đơn”.
Tượng Phật lộ thiên vẫn an nhiên giữa những làn bom đạn - Ảnh chụp năm 1974
 
Năm 1988, Thành hội Phật giáo TP.HCM tiếp quản ngôi chùa này, sau đó, ngày 4-11-2014 chính thức tiếp nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ cơ quan chức năng TP.HCM. Ngày 17-9-2015, Ban Thường trực Ban Trị sự GHPGVN TP.HCM thành lập Ban Quản trị nhiệm kỳ I (2015-2017) gồm 11 thành viên với cơ chế vị giáo phẩm Trưởng ban Trị sự Phật giáo TP đương nhiệm đảm nhiệm Trưởng ban.
 
Lễ đặt đá khởi công xây dựng lại chùa Phật Cô Đơn
 
Sau đó, hội đủ nhân duyên, Ban Kiến thiết cũng được thành lập do Trưởng lão HT.Thích Trí Quảng, lúc bấy giờ là Phó Pháp chủ HĐCM, Trưởng ban Trị sự GHPGVN TP.HCM làm Trưởng ban, quy hoạch và xây dựng Bát Bửu Phật Đài trên tổng diện tích 46.4299m2. Lễ khởi công đặt đá ngôi chánh điện được tổ chức ngày 13-3-2017.

Ngày 6-6-2019, Ban Trị sự GHPGVN TP.HCM đã trang nghiêm tổ chức lễ cầu nguyện, thỉnh Phật tôn trí tại Đại hùng bảo điện chùa sau hơn 2 năm khởi công tái thiết đại trùng tu. Ngày 25-6-2019, rót đồng đúc đỉnh tháp chùa (tướng luân) tại tỉnh Nam Định; sau đó, ngày 4-8-2019, cử hành lễ an trí tướng luân đúc bằng đồng nguyên khối cao 8 mét, trọng lượng 4 tấn lên nóc tháp chánh điện.
Trưởng lão HT.Thích Trí Quảng luôn trực tiếp trao đổi, chỉ đạo các chuyên viên tại công trường
Ngôi chánh điện đã được hoàn thiện hơn 95%, có tổng diện tích xây dựng là 1.716m2, với chiều cao 41,5m, cùng các hạng mục hai tòa nhà Đông lang, Tây lang và tháp thờ tro cốt của Phật tử bá tánh. Tổng kinh phí gần 100 tỷ đồng bao gồm chi phí tháo gỡ các hạng mục cũ, san lấp mặt bằng, bơm cát, ép cọc, trồng cây cảnh…

Tất cả nhờ vào sự phát tâm hỷ cúng vật chất và tịnh tài từ chư tôn đức Tăng Ni, các doanh nghiệp, mạnh thường quân cùng toàn thể quý Phật tử xa gần.
Chư tôn giáo phẩm chứng minh và khách quý
 
Được biết, sau lễ thỉnh Phật an vị, Ban Thường trực BTS GHPGVN TP.HCM sẽ chuyển lớp Cao đẳng Phật học TP.HCM về đây. Chùa Thanh Tâm là một trong những nơi tổ chức tu học và nội trú cho sinh viên các lớp Cao đẳng Phật học và Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM. Chánh điện cùng hai tòa Đông lang và Tây lang sẽ bắt đầu đưa vào hoạt động để phục vụ việc sinh hoạt và tu học cho các sinh viên của nhà trường vào đầu tháng 12-2019.

Ban Thường trực BTS GHPGVN TP.HCM đã có quyết định bổ nhiệm Ban Quản trị chùa Thanh Tâm (Phật Cô Đơn) nhiệm kỳ 2019- 2022, gồm 11 thành viên do Trưởng lão HT.Thích Trí Quảng làm Trưởng ban; 6 Phó ban: HT.Thích Thiện Tánh, HT.Thích Thiện Đức, HT.Thích Huệ Văn, HT.Thích Nhật Ấn, HT.Thích Thiện Lạc và TT.Thích Thiện Quý; Ban Thư ký: HT.Thích Hiển Đức, TT.Thích Quang Thạnh và ĐĐ.Thích Trung Nguyện; Thủ quỹ: NS.Thích nữ Như Nguyệt, trách nhiệm điều hành mọi hoạt động Phật sự nơi đây.
Hòa thượng Chủ tịch HĐTS phát biểu
 
Phát biểu tại buổi lễ, Hòa thượng Chủ tịch HĐTS đã bày tỏ niềm hoan hỷ và chúc mừng trước sự kiện này.

“Thành hội Phật giáo TP.HCM nhiệm kỳ IX (2019-2022) do Đức Trưởng lão HT.Thích Trí Quảng, Đệ nhất Phó Pháp chủ kiêm Giám luật HĐCM làm Trưởng BTS Phật giáo TP. Trong thời gian hơn ba năm qua, với trách nhiệm của mình, Hòa thượng đã hoàn chỉnh Việt Nam Quốc Tự và xây dựng thêm một số công trình có tầm cỡ mang ý nghĩa của thế kỷ và để đời, như hoàn chỉnh ngôi Việt Nam Quốc Tự, tháp Bồ-tát Quảng Đức, tượng đài Quán Thế Âm trong khuôn viên Việt Nam Quốc Tự, trong đó công trình còn lại là chùa Thanh Tâm. Vào ngày 19-2-2017, với tầm nhìn thế kỷ và đồng thời với sự thấy xa nhìn rộng và tâm nguyện của mình đối với vấn đề xây lại các công trình của Phật giáo TP, trong đó có chùa Thanh Tâm (Phật Cô Đơn, Bát Bửu Phật Đài) cũng như chùa Phổ Quang…”, HT.Thích Thiện Nhơn nhấn mạnh.

Hòa thượng Chủ tịch HĐTS cũng đã tôn vinh Trưởng lão Hòa thượng Phó Pháp chủ kiêm Giám luật HĐCM và tán thán Ban Quản Trị, Ban Trị sự GHPGVN TP, các Phật tử đã đóng góp cho công trình này và các công trình khác; đóng góp ý nghĩa và lâu dài cho văn hóa, đặc biệt là giáo dục Phật giáo.
Trưởng lão HT.Thích Trí Quảng ban đạo từ
 
Ban đạo từ tại buổi lễ, Trưởng lão HT.Thích Trí Quảng bày tỏ sự trân trọng với lời của Hòa thượng Chủ tịch HĐTS, những gửi gắm của ngài đối với ngôi chùa này cũng như các Phật sự khác của Phật giáo TP.HCM.

“Hòa thượng có nói bốn chữ ‘nhìn xa trông rộng’, nhưng tôi nghĩ Tăng Ni chúng ta nên nhìn cuộc sống chánh niệm và chánh định. Tại vì khi gặp nhiều khó khăn thì tôi sẽ dành thì giờ cho đời sống trong chánh định. Lúc bấy giờ, tôi thấy nhiều điều khác với thực tế chúng ta sống. Trên thực tế, chúng ta thấy là tốt, nhưng trong thiền định lại là không nên. Đó là việc quan trọng nhất của người tu hành chúng ta”, Trưởng lão Hòa thượng nói.

Hòa thượng cũng gợi lại những nguyên nhân thù thắng về công trình xây dựng lại chùa Thanh Tâm - Phật Cô Đơn, từ duyên lành ban đầu gắn liền với Ni sư Pháp Quang - vị nhiều năm chuyên trì kinh Pháp hoa ở núi Tô, Châu Đốc - vùng được coi là đất thiêng mà nhiều vị tu hành thời bấy giờ tìm tới tịnh tu; đến cư sĩ Ngô Chí Bình phát tâm kiến tạo ngôi chùa Thanh Tâm, sau đó là Bát Bửu Phật Đài, với những nhiệm mầu gắn liền với tên gọi dân gian chùa “Phật Cô Đơn”. 
“Đồng trống như thế này, người ta gọi là ‘Phật Cô Đơn’, nhưng trong chánh định, chúng ta sẽ thấy Đức Phật không cô đơn, vì Đức Phật đã che chở cho bao nhiêu người đã sống, bao nhiêu người đã chết và cũng tạo điều kiện cho tâm hồn họ trở thành thanh tịnh, về với Phật. Chính sự tụ hội này mà làm cho tôn tượng càng linh thiêng lên. Quần chúng người nào phát tâm tới đây cầu nguyện họ đều nhận được sự an lành đó. Cho nên đây là nếp sống thực sự của Phật giáo chúng ta. Nhìn bề ngoài có vẻ đơn sơ nhưng bên trong của nó là một sức sống vô cùng mãnh liệt…”, Trưởng lão HT.Thích Trí Quảng nhấn mạnh.

Trưởng lão Hòa thượng cũng nói chính nhờ sức sống đó mà ngôi chùa Thanh Tâm ngày nay mới được xây dựng lại, trở thành không gian tu học cho Tăng Ni, nơi để Phật tử trở về gieo trồng căn lành, góp phần làm nên sức sống cho vùng đất này… Ngài cũng nhắc nhở là người con Phật cần phải nỗ lực thực hành lời Phật dạy, để tâm hồn trở nên trong sáng, để thấy được mặt kia của cuộc đời.

ĐĐ.Thích Trung Nguyện, Phó Thư ký BTS GHPGVN TP đã đọc lời cảm tạ, khép lại nghi thức hành chánh của lễ thỉnh Phật an vị tại chùa Thanh Tâm (Phật Cô Đơn).
 
Đông đảo Tăng Ni, quý khách tham dự lễ an vị chùa Phật Cô Đơn
Được biết, cũng trong chiều nay, tại chùa Phật Cô Đơn sẽ có chương trình tặng 500 phần quà đến các hộ gia đình khó khăn trong vùng, đồng thời tiếp tục thực hiện các nghi lễ tâm linh, truy tiến những vị đã có công lao và bá tánh được thờ tự tại ngôi chùa này kể từ ngày tạo dựng cho tới nay, hồi hướng cầu nguyện quốc thái dân an.

Chùa Thanh Tâm - Phật Cô Đơn, cùng cơ sở Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM sẽ liên kết tạo thành cụm điểm văn hóa, giáo dục và tín ngưỡng Phật giáo lớn của thành phố, góp phần đem lại sinh khí cho vùng đất Kênh Xáng - xã Lê Minh Xuân trong tinh thần tốt đời đẹp đạo, ổn định nhân tâm, khuyến khích lối sống đạo đức, hướng thiện.

Cùng với Việt Nam Quốc Tự - Q.10, chùa Phổ Quang - Q.Tân Bình, chùa Thanh Tâm (Phật Cô Đơn) - H.Bình Chánh được quyết nghị là ba cơ sở tự viện vĩnh viễn là giáo sản chung thuộc sự quản lý trực tiếp của Ban Trị sự GHPGVN TP.HCM được điều hành bởi Ban Quản trị được Ban Trị sự suy cử theo nhiệm kỳ, không bổ nhiệm trụ trì như thường lệ.
Xin mời xem thêm hình ảnh lễ an vị chùa Thanh Tâm theo nghi thức thiền môn do PV Giác Ngộ thực hiện:
 
Đảnh lễ Tam bảo tại chánh điện chùa Thanh Tâm
Trưởng lão Hòa thượng sái tịnh
TT.Thích Lệ Trang, Phó ban kiêm Trưởng ban Nghi lễ dẫn lễ
Lễ an vị tôn tượng Phật diễn ra theo nghi thức thiền môn
Lễ cung thỉnh tôn tượng Phật an vị
Chư tôn giáo phẩm cử nhành dương sái tịnh

Thành tâm hướng Phật cầu nguyện    
Chư tôn đức chứng minh cầu gia hộ
Chư Ni tham dự
Đại diện các cơ quan trung ương và TP.HCM, H.Bình Chánh
TT.Thích Thiện Quý phát biểu khai mạc
Đông đảo Tăng Ni tham dự lễ an vị, khánh thành chùa Thanh Tâm
TT.Thích Quang Thạnh báo cáo quá trình xây dựng lại chùa Thanh Tâm  
Các quý khách niêm hương Tam bảo
Đại diện các cơ quan và Phật tử đảnh lễ Tam bảo
Tôn tượng Đức Bổn Sư Thích Ca lộ thiên
Dù chùa Phật Cô Đơn được xây dựng lại nhưng tôn tượng Đức Bổn Sư vẫn được bảo tồn
Đông đảo Phật tử đảnh lễ Đức Bổn Sư lộ thiên tọa lạc trước chánh điện chùa Thanh Tâm